Een zonnetempel op Tenerife

Het is dat het maar een uurtje of vier vliegen is naar de Canarische eilanden, want anders zou je nog kunnen denken dat je ergens in Latijns-Amerika was beland. Een aardappel heet hier net als aan de andere kant van de grote plas een papa, terwijl de Spanjaarden op het vasteland het over een patata hebben. En net als op Cuba noemen ze hier een stadsbus een guagua. Het accent van de Canariërs, de koloniale huizen met de balkons en de tropische vruchten als de papaya en de mango zorgen voor nog meer Latijns-Amerikaanse sfeer. Het gevoel wordt nog versterkt in Güimar, een dorp iets ten zuiden van de hoofdstad Santa Cruz de Tenerife. Daar kunnen sinds 1998 in een etnografisch park de piramiden van Güimar worden bezichtigd.  Tot begin jaren negentig dachten de omwonenden dat die hopen stenen achter hun huizen ooit ergens van een landerij waren verwijderd en dat er daarna terrassen mee waren aangelegd om daarop fruit te drogen. Toen de Noorse antropoloog Thor Heyerdahl het nieuws over de terrassen hoorde, kwam hij gelijk naar Tenerife en werd het archeologisch onderzoek gestart. Heyerdal wilde bewijzen dat de trapsgewijs opgestapelde stenen geen terrassen waren, maar piramiden. En als je naar de foto boven de post kijkt dan lijken ze daar wel op. Met op de achtergrond het gebergte, waarachter de vulkaan de Teide schuilgaat, had de foto ook in de Andes in Peru kunnen zijn genomen. En dat was precies wat Heyerdahl wilde aantonen. Dat er ooit contact is geweest tussen de verschillende culturen van Mexcio, Peru, Egypte, Polynesië en dus ook Tenerife. In de jaren veertig en zeventig voer hij op vlotten van hout en bootjes van riet, de Kontiki, de Ra en de Ra II, over de zeeën om te laten zien dat er al ver voor Columbus  volkeren waren die de zeeën overstaken. Archeologen ontdekte onder een van de tempels een grot met stenen gebruiksvoorwerpen, botjes van geiten en keramiek uit de tijd van de Guanchen, de oorspronkelijke bewoners van de eilanden. Zij gebruikten de tempel waarschijnlijk als zonnetempel. Op 21 juni komen de laatste zonnestralen precies op het platform van een van de tempels. Voor de Guanchen zou de piramide een agrarische kalender zijn.  Op de foto hier links is op de voorgrond de grot te zien en op de achtergrond het `gat` in de bergen, waar de zon zijn laatste stralen overheen laat glijden voor hij achter de bergen verdwijnt. Het complex werd bekostigd door de veerdienst van Fred Olsen en is naast de informatie over de piramiden ook een eerbetoon aan Heyerdahl. Een kopie van zijn rieten schip de Ra ging vorig jaar verloren bij zwaar noodweer, maar aan het Titicacameer zijn mannen van de Aymaragemeenschap bezig om een nieuw schip voor Güimar te maken. Ook komt er binnenkort een exposite over de Paaseilanden.  En zie, op Tenerife kun je dus best culturele excursies maken. Kijk bijvoorbeeld ook naar het auditorium, rechts op de foto, dat Santiago Calatrava voor de stad Santa Cruz ontwierp. Laat je niet misleiden door vakantiefoto´s van familie en vrienden die poseren met een roodverbrand bovenlijf op de boulevard van de toeristische oorden van Las Americas en Los Cristianos. Al heeft Tenerife dat imago ook aan zichzelf te wijten, door zich te verkopen als eiland voor overwinteraars en zonaanbidders. Er zat geen ironie bij toen Las Palmas, de hoofdstad van Gran Canaria, zich kandidaat stelde om culturele hoofdstad van Europa 2016 te worden. Zoals ik in de vorige post al schreef, zit de stad nog steeds in de race. Of Las Palmas de wedstrijd gaat winnen? Ik denk het niet, zoveel cultuur is er nu ook weer niet op de Canarische eilanden. Maar wel weer genoeg om een dagje aan het strand over te slaan en er op uit te trekken.      

Etiquetas: Canarische eilanden, Güimar, Tenerife, Thor Heyerdahl